Виртуалды көрме
Төлен Әбдік
13.12.2023 00:06
TolenA

Төлен Әбдік - қазақ прозасында ерекше қолтаңбасы бар қаламгер. Тұңғыш рет 1969 жылы «Көкжиек» әңгімелер жинағы жарық көріп, қазақ әдебиетіне философиялық проза жанрын ала келген белгілі жазушы ретінде танымал.

Ол 1942 жылы 4 қыркүйекте Қостанай облысының Жангелдин ауданындағы Еңбек ауылында дүниеге келген. Төлен Әбдік 1965 жылы қазіргі Әл-Фараби атындағы Қазақ мемлекеттік ұлттық университетінің филология факультетін бітірген.

Шығармалары 1964 жылдан бастап түрлі газет-журнал беттерінде жарияланған. Төлен Әбдіктің алғашқы шығармасы университет қабырғасында көңіліне ұнаған бойжеткенге байланысты жазылған. Замандастарының айтуынша, сол күнде жас та болса сол әңгімесі өз ортасында біраз талқыланып, жақсы бағаланған. Одан кейінгі жылдары «Көкжиек» (1969 жыл), «Күзгі жапырақ» (1971 ж.), «Ақиқат» (1974 ж.), «Айтылмаған ақиқат» (1979 ж.) әңгіме, повестер жинақтарын, «Өліара» (1985 ж.), «Ақшоқыда қыс қатты» (1987 ж.), «Парасат майданы» (2002 ж.) романдары жарық көрді. Сонымен қатар қаламгердің әңгіме, повестері орыс тілінде «Истина» (1980 ж., 1981 ж.) деген атпен шықты. Грек аңыздары – «Эллада ерлерін» (1977 ж.) қазақ тіліне аударған. «Біз үшеу едік» драмасы Ғабит Мүсірепов атындағы театрда сахналанған.

Жазушы шығармаларында тіс бата бермейтін маңызды тақырыптар – парасат майданы, ақыл мен азап ауруы, тұлғаның екіге жарылуы, кейіпкердің қарапайым адамдарға тән емес науқаспен ауруы, философиялық болмысты іздеу сияқты күрделі, тың дүниелер қозғайды. Модернизмнің жұрнақтары – қазақ әдебиетінде, соның ішінде Т.Әбдіктің шығармаларында қалай көрініс тапқандығы көрінеді.

Жазушыға 2002 жылы жазушыға отандық әдебиетті дамытуға қосқан зор үлесі үшін оған «Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері» құрметті атағы берілді.

2003 жылы Франц Кафка атындағы халықаралық сыйлығы мен алтын медалі берілді, 2004 жылы «Парасат майданы» повесі үшін Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты атанды.

2013 жылы Төлен Әбдік «Түркі әлемінің үздік жазушысы» атанды. Түркияның Эскишехир қаласында өткен «Әдеби журналдар редакторларының VI құрылтайында» қазақ жазушысы Т.Әбдікке мәртебелі атақ салтанатты түрде табыс етілді. Қаламгердің шығармалары түбі бір туыс 13-тен астам елдің тілдеріне аударылып, кеңінен таралды. Сонымен қатар 2013 жылы көрнекті еңбегі үшін «Парасат», 2019 жылы ұлттық әдебиеттің дамуына қосқан үлесі бірінші дәрежелі «Барыс» ордендерімен марапатталған.

 
12.12.2023 23:53
on gol

ӘОЖ 821.512.122

КБЖ 84 (5 қаз)

Ә 14

Әбдікұлы Т.

Оң қол: Повестер мен әңгімелер. – Алматы: Атамұра, 2020, - 352 бет.

 

ISBN 978-601-331-870-7

 

Белгілі жазушы Төлен Әбдікұлының бұл кітабына кезінде әдеби қауым мен жұртшылық жоғары бағалаған «Оң қол», «Әке», «Акиқат» т.б. шығармалырының сыртында бұрын кітапқа енбеген «Қайырсыз жұма» әңгімесі мен «Біз үшеу едік» аты психологиялық драмасы еніп отыр.
oliara

Қаз2

Ә 14

Әбдіков Төлен.

 

Өліара: Роман. - Алматы: - Жалын, 1985. - 352 бет.

Жазушы Төлен «Әбдіковтың бұл романы қазақ даласындағы коллективтердіру кезенің баяндайды. Шығармада аумалы-төкпелі шақтағы таптық күрестің шиеленісе дамуы шынайы көріріс тапқан, кейіпкерлер де дара, табиғи болмыстарымен есте қалады.

parasat

821.512.122-3

Қ 84-44

Ә 12

«Парасат майданы» - жазушының адамзатқа бағытталған жанайқайы; өмірдің тылсым сырына үңілген жанның өзгелерге айтар өсиеті. Төлен Әбдіковтің аталған философиялық шығармасында қоғамның болашағы үшін қам жегенін, оған жаны ашып, жол сілтемек болғанын байқаймыз. Жақсылық пен жамандықты, жауыздық пен мейрімділікті қатар қойып, кімнің жеңіске жететінін баяндайды.

     Оқиға кез келген адамның басында болуы мүмкін болғандықтан, автор бас кейіпкердің атын атап, түсін түстемеген деген ой келеді. Ол кейіпкер ауруханада жатып адамдардың ізгі қасиеттері туралы көп ойланады. Жаратылысымызға тән пәк, ең таза деген сезімдер туралы ойын күнделік бетіне түсіре бастайды. Қалың ойдың шырмауына түсіп жүргенінде бейтаныс адам күнделігін оқиды. Оқып қана қоймай, басты кейіпкердің ойына жауап жазады. Жауабында жақсылық, мейірімділік, сыйластық, ізгі қасиет атаулысын жоққа шығарып, тығырыққа тірейді. Осылайша санадағы соғыс майданы басталып кетеді.
 
Кітаптар тізімі
12.12.2023 23:51

 

 

 

 

1.

821.512.122-3

Ә14

 

Әбдіков Т.

Айтылмаған ақихат : повестер мен әңгімелер / Т. Әбдіков. - Алматы : Жалын, 1979. - 254 б.

Экземпляры: всего:1 - Ф2(1) 

 

2.

Қ 84

Ә 14

 

Әбдіков Т.

Ақиқат : Повестер мен әңгімелер / Т. Әбдіков. - Алматы : Жазушы, 1974. - 184 б.

Экземпляры: всего:1 - АБ/Ф12(1) 

 

3.

821.512.122-3

Ә14

 

Әбдіков Т.

Таңдамалы : Роман және повестер / Т. Әбдіков. - Алматы : Жазушы, 1991. - 512 б.

Экземпляры: всего:4 - Ф12(3), Аб. ЦГБ(1) 

 

4.

821.512.122-31

Ә14

 

Әбдіков Т.

Өліара : роман / Т. Әбдіков. - Алматы : Жалын, 1985. - 352 б.

Экземпляры: всего:3 - Аб. ЦГБ(1), Ф12(1), Ф6(1)

 

 

 

 

 

5.

821.512.122-3

Ә14

 

Әбдікұлы Т.

Оң қол : повесть пен әңгімелер / Т. Әбдікұлы. - Алматы : Атамұра, 2002. - 352 б.

Экземпляры: всего:1 - Абонемент(1) 

 

6.

821.512.122-3

Ә12

 

Әбдікұлы Т.

Парасат майданы : тандамалы / Т. Әбдікұлы. - Алматы : Раритет, 2012. - 616 б.

Экземпляры: всего:2 - А(1), Ф12(1) 

 

 
Ақын - елдің ардағы Ақын, Оспанов Мұратбек Қабиденұлының туғанына - 50 жас
21.03.2012 09:05

Арамдарды жолатпадым маңыма,

Адалдарды жақын тарттым жаныма.

Таланттардың таласпадым бағына,

Бастықтардың қызықпадым тағына

Мұратбек Оспанов

 

Өмір жолы

 

Шығармалары

 

Жыр жолдары

 

Әдебиеттер

LAST_UPDATED2
Көбірек ақпарат...
 
26.01.2011 20:13

 

Тәуелсіздік - елімнің ерлік жолы

(Қазақстан тәуелсіздігіне - 20 жыл)

Нұрсұлтан Назарбаев – Қазақстан Республикасының тұңғыш президентi

Дәйексөз:

Бүгінгі біздің тәуелсіздігіміздің қайнар көзі-

қазақ халқының сан ғасырлар бойы күресінде,

азаттыққа ұмтылған қайсарлығында жатыр.

Нұрсұлтан Назарбаев

LAST_UPDATED2
Көбірек ақпарат...
 
<< Бірінші < Алдыңғысы 1 2 Келесі > соңғы >>

JPAGE_CURRENT_OF_TOTAL