|
Тарихи-сәулет ескерткіші
Ескерткіш 1915 жылы қойылған
Ескерткіштің орналасқан орны: Семей қаласы, Шоқан Уәлиханов көшесі, 150.
 1904 жылы ғимаратта құрамында үш негізгі және бір дайындық класы бар мұғалімдер семинариясы ашылған. 1914 жылы семинарияда 5 класс болған: төрт негізгі және бір дайындық класы. 1920 жылғы қыркүйекте семинария халыққа білім берудің практикалық институтына айналдырылған, ал 1922 жылдан бастап бұл педагогикалық техникум.
1915 жылдан 1919 жылға дейін мұнда Мұхтар Әуезов оқыған. Бұл туралы мұнда мемориалдық тақта орнатылған. 1967 жылы М.О.Әуезовтің 70 жылдығын тойлау күніне орай училищеге «М.О.Әуезов атындағы педагогикалық училище» атағы берілген.
Мұғалімдер семинариясының 1903 жылы салынған оқу корпусы күні бүгінге дейін оқу орны болып табылады.
Мұғалімдер семинариясының жанында Семейдің үйдегі шіркеулерінің бірі орналасқан. Шырақшы Иннокентий Иркутскийдің атындағы бұл шіркеудің пірәдәрі бір кезде осы өлкеге аты танымал болған өлкетанушы ғалым, священник Борис Георгиевич Герасимов болған. Ол - Орыс Императорлық географиялық қоғамы Батыс-Сібір бөлімі Семей кіші бөлімшесінің басшыларының бірі. Борис Герасимович семинарияда бірқатар пәндерден сабақ берген және Мұхтар Омарханұлы Әуезовтың мұғалімі әрі досы болған.
Әдебиет:
Шығыс Қазақстан облысы сәулет және монументальды ескерткіштерінің тізбесі [Мәтін] = Свод архитектурных и монументальных памятников Восточно-Казахстанской области. - Өскемен : Альфа-Пресс, 2005. – Б. 94.
Қосымша әдебиеттер:
Жанаева Ш. Семейдің мұғалімдер семинариясы [Мәтін] : Сәтбаевтар әулетінің үш өкілі / Ш. А. Жанаева // Қазақ әдебиеті. - 2009. - 10-16 сәуір. - Б. 10.
Жоламанова, Перизат. Жиырма жылдан кейінгі кездесу [Мәтін] / П. Жоламанова // Семей таңы. - 2009. - 17 қыркүйек. - Б. 4.
Қасымжанұлы, С. Ақылы мен ажары қатар өріп... [Мәтін] / С. Қасымжанұлы // Ертіс өңірі. - 2009. - 11 наурыз. - Б. 1.
Оразбекова, Балғын. Іргелі білім ордасы [Мәтін] / Б. Оразбекова // Ертіс өңірі. - 2010. - 17 наурыз. - Б. 17.
Тобықбаева, Г. Жастардың жан-жақты дамуы жолында [Мәтін] / Г. Тобықбаева // Семей таңы. - 2009. - 26 ақпан. - Б. 9. |
Ленинградтағы «Жилгражданпроект» институты жасаған қаланың дамуының бас жоспарына сәйкес 1972 жылы қалалық Кеңес облыстың партия және совет органдарына қалада жаңа драма театрын салу туралы өтініш жасады. 1972 жылы бұл тілек қанағаттандырылды. Жаңа театрдың жобасын Москвадағы «Гипротеатр» институты жасады. Жобаның авторлары В.М.Белоусов, О.Г.Смирнов, А.М.Байер.
XIX ғасырдың аяғында салынған бұл ғимарат қазіргі кезеңге дейін бастапқы қалпында сақталған. Ол негізгі екі бөліктен тұрады: қызмет бөлмелері бар гараж және әкімшілік блогы. Өрт сөндіру депосының ғимараты өзінің контрукциясына, пайдалану жағдайына және сәулеткерлік көрнекілігіне сай модерн стилінде кірпіштен салынған. Бас қасбеттің бөлшектенуі байқау мұнарасы - каланчамен аяқталады. Төрттік сегіздіктің үстінде орналасқан мұнарасының құрылымы кәдімгі ағаш құрылыстарды еске түсіреді. Мұнара өз символикасы бар арнайы жабынмен жабылған. Депоның Дулатов көшесіне қарайтын беті де қызғылықты. Бұл екі бұрыштық мұнара: байқау және шлангілерді кептіру мұнаралары күзетіп тұрған секілді кішкентай ғана портик.
Тамсансаң, Семейдегі аспалы көпірге тамсан. Мұндай көпір ТМД-да жоқ. Әлем елдерінің өзінде саусақпен санарлық қана. Семейдің көркіне көрік қосып, сәулетін арттырған бұл аспалы көпір - Тәуелсіздіктің төл туындысы.
келісімге орай Жапония мемлекеті көпір құрылысына 165 млн. доллар бөліпті. Бұл қаржыны 2,7 пайызбен 30 жылда қайтару мәселесі де алдын ала пысықталған. Ал көпірге келіп тірелетін ұзындығы 16 шақырым жол құрылысын жүргізумен Түркияның «АлсимАларко» фирмасы айналысты. Осы арада айта кету керек, жаңа көпірдің үстіне табиғи асфальт төселген. Ол асфальт Кариб бассейніндегі Трининад көлінен арнайы тасып жеткізілген көрінеді. Сонымен қатар көпір құрылысы жұмыстарына өз елімізден 30-ға жуық фирмалар қатысса, жұмысшылардың 90 пайызын жергілікті азаматтар құрады.
1894 жылы 282 адамға арналған ерлер гимназиясы ашылған. Азамат соғысы жылдарында бұл ғимаратта ақ гвардияшылар атаманы Б.В.Анненковтың 2-ші сибирлік корпусының штабы орналасқан.